Przedawnienie roszczeń wobec konsumentów
Podstawą prawną jest ustawa z dnia 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy Kodeks cywilny i niektórych innych ustaw. To dokument, określający zasady i przepisy, które w odniesieniu do uprzednio obowiązującego prawa uległy zmianie.
Przepisy te, w praktyce weszły w życie dnia 9 lipca 2018 r.
Największą wprowadzoną zmianą jest skrócenie terminu przedawnienia z obowiązującego dotychczas 10-cio letniego okresu do 6 lat. Nadto, zmienia się również sposób obliczania terminu przedawnienia oraz aktywności sądu, co do rozpatrywania przedawnienia roszczeń.
Szczegóły poniżej.
Terminy przedawnienia
Ogólne zasady przedawnienia roszczeń reguluje art. 118 Kodeksu cywilnego. Na podstawie przepisów w nim zawartych terminy przedawnienia kształtują się następująco:
-
sześć lat dla roszczeń majątkowych oraz potwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu,
-
trzy lata dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i roszczeń o świadczenia okresowe m.in. umów pożyczki czy kredytu, umów najmu, rachunków za telefon.
Warto podkreślić, że sześcioletni okres przedawnienia roszczeń potwierdzonych wyrokiem sądu odnosi się także do zobowiązań, które uprzednio miały krótszy termin przedawnienia. Ogłoszenie wyroku, zmienia wówczas termin okresu przedawnienia z trzech na sześć lat licząc od dnia wyroku.
Jak liczymy termin przedawnienia?
Nastąpiła, tu znacząca zmiana, dlatego warto wiedzieć, w jaki sposób liczymy okres przedawnienia po zmianie przepisów.
Mianowicie terminy przedawnienia nie krótsze niż dwa lata, liczone są od dnia powstania roszczenia ze skutkiem na ostatni dzień roku przypadający na właściwy okres przedawnienia.
Przykładowo roszczenie z dnia 14 lutego 2015 roku, którego termin przedawnienia wynosi trzy lata, przedawni się NIE 14 lutego 2018 roku a 31 grudnia 2018 roku. W związku, z czym w rzeczywistości terminy przedawnienia roszczeń są zazwyczaj dłuższe niż trzy lub sześć lat.
Bieg przedawnienia – co to takiego?
Bieg przedawnienia, to inaczej mówiąc cały proces upływu terminu przedawnienia. Zaczyna się on najczęściej w dniu, w którym dane roszczenie stało się wymagalne a kończy w dniu upływu przedawnienia.
Niekiedy bieg okresu przedawnienia roszczenia może jednak zostać przerwany, co należy traktować, jako jego czasowe zawieszenie.
Do takich sytuacji należeć będzie m.in.
- skierowanie sprawy do sądu, wówczas ogłoszenie wyroku nadaje bieg przedawnienia od początku,
- zawarcie ugody z wierzycielem,
- przeprowadzenie egzekucji komorniczej.
Rola Sądu w procesie przedawnienia roszczeń
Od 9 lipca 2018 roku rola sądu w tej kwestii zmieniła się o tyle, iż o ile uprzednio sąd rozpatrywał przedawnienie roszczenia dopiero na wniosek pozwanego, to na podstawie obowiązujących przepisów sąd jest zobowiązany do zbadania z własnej inicjatywy czy dane roszczenie uległo przedawnieniu czy też nie. Jeśli zaś w toku analizy okaże się, że roszczenie jest przedawnione sąd automatycznie oddali powództwo.
Konsekwencje przedawnienia
Zasadniczą zmianą w odniesieniu do poprzednio obowiązujących przepisów jest fakt, iż po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. W praktyce, oznacza to, że po upływie okresu przedawnienia niemożliwym stało się domaganie spełnienia świadczenia na jakiejkolwiek drodze sądowej.